`Zo is het geloof uit het horen`Rom.10:17
Als hulpverlener kan je in pittige situaties terecht komen en als het goed is probeert je opleiding je daar op voor te bereiden. Het is vooral van belang dat je jezelf kent en weet waar je op reageert in zo’n situatie. Wat komt echt bij je binnen, raakt je emotioneel en ze je misschien wel onterecht in beweging? Deze emoties kunnen namelijk verhinderen dat je dingen die van belang zijn, over het hoofd ziet, zelfs wanneer het pal voor je neus gebeurd.
Met dat doel kreeg ik ooit een aantal scenes te zien waarin heftige ruzie werd gemaakt. De 1ste keer kregen we een ongefilterde vorm en werd ons gevraagd onze observaties te beschrijven. Bij een 2de ruzie kregen we alleen geluid te horen en bij een 3de ruzie alleen beelden zonder geluid. Bij de 3de variant maakte ik de meest nauwkeurige observaties, maar ik was vooral verrast wat het met mij deed.
Bij de film met enkel geluid dacht ik dat er op zijn minst een moord gepleegd zou worden en schatte de situatie heel ernstig in. De intonatie, de emotie en de stemverheffing raken je emoties veel meer als welke andere informatie ook.
Dat heeft een aantal ingrijpende gevolgen.
De gevoeligheid voor geluid is medebepalend welke impact negatieve woorden op ons hart hebben. Zelfs met het bewijs voor ogen, dat iets werkelijk niet zo is, kan het gebeuren dat we de zichtbare waarheid aan de kant schuiven en de geuite kritiek in ons geheugen blijft steken.
Een simpel voorbeeld. Stel dat jij een persoon bent die het heerlijk vindt om zijn hele Bijbel vol met kleurtjes te onderstrepen, en je bent helemaal blij met jou Bijbel. Je hebt er aantekeningen en allerlei frutsels bij gemaakt, het is helemaal jou ding. Dan er komt iemand die jou Bijbel bekritiseerd in termen als “Ik ben al jaren geleden met al dat strepen gestopt, je moet ook tussen de strepen doorlezen; het is wel het woord van God! Daar mag je niets aan toevoegen, enz, enz”. Dan zullen de woorden en de toon je toch anders naar jou favoriete Bijbel doen kijken.
Alsof hij plotseling in waarde is vermindert, alsof hij niet meer zo mooi en bijzonder is, terwijl er uiterlijk helemaal niets is verandert. Voor ogen zie je nog steeds diezelfde unieke, geliefde Bijbel, maar hetgeen wat je hebt gehoord maakt het anders.
Geluid, dat wat we horen, kan maken dat we niet meer objectief zien.
Als we ons hart willen bewaren, mogen we kritisch zijn op de dingen die we horen.
De sterkste manier om negatieve woorden te ‘bestrijden’ is daarom misschien wel, om ze hardop tegen te spreken. Een zin als “Ik ben het daar niet mee eens”, kan al voldoende zijn om de angel eruit te halen. De verklaring dat je iets niet geloofd en niet aanneemt, zegt namelijk ook “deze woorden die ik gehoord heb, gaan mij niet in beweging zetten”(zie vorige blogstuk).Of: ”Ik ga niet anders kijken naar……. nee, sterker nog, wat ik zie is nog veel mooier als dat ik het voor die tijd zag, want nu ik mijn aandacht erop vestig zie ik nog meer mooie aspecten als daarvoor”, en spreek uit wat je ziet, dat zal je geloof versterken, aanvallen ontkrachten en je hart bewaren.
Je handelt op wat je geloofd.
Luc.5:11 Zij trokken de schepen op het land en lieten alles achter en volgden Hem.
Simon Petrus, Andreas, Jacobus, Johannes en nog een heleboel andere mannen, vaders en broers, waren aan het werk. “Just another day at the office”. De netten en de boten werden gecontroleerd, en het kleine beetje wat ze nog hadden gevangen gesorteerd. Ze waren moe en de stemming was verre van uitbundig, want de vangst viel tegen.
Toen kwam ineens die vent langs waar ze het 1 en ander over hadden gehoord. Afijn, als stuurman aan wal gaat Hij ze vertellen wat ze moeten doen en ze halen een enorme hoeveelheid vis binnen. Ze moeten echt met z’n allen aan de bak, want die bootjes die zinken bijna. (Dat is nog eens een mooie parallel voor de arbeiders in de oogst, maar dat ter zijden).
Ze schrikken zich met z’n allen het apenzuur, want dit kan onmogelijk zo maar gebeuren, hier moet wel een hogere macht aan het werk zijn. En dan zegt die vreemde man :”Je moet niet bang zijn, maar als je met Mij mee gaat, maak Ik jullie vissers van mensen”.
Nu waren er een heleboel mensen aan het werk, die allemaal verantwoordelijkheden hadden; een eigen bedrijf, familie, kids, een huis om te betalen, enz. Maar toch zijn er 4 die Zijn woorden serieus nemen. Ze denken ‘als die man dit kan doen, dan…..ping, ping, ping, conclusie, conclusie!!! Dat betekend dat….en dat ga ik als volgt handelen’.
Niemand laat zo maar huis en haard achter (of wat je ook maar los laat) als je niet echt gelooft dat het precies is wat je moet doen. Alleen wanneer je werkelijk gelooft dat,…en weet dat je weet, dat de dingen die je gehoord en gezien hebt over jou gaan, dan ben je in staat stappen in geloof te nemen.
Geloof is het verschil tussen “ik zou eigenlijk dit of dat moeten doen”, en “ik ga dit doen”.
Wanneer je denkt dat je iets “zou moeten doen”, maar niet in beweging komt, vraag jezelf dan eens af wat je nu eigenlijk gelooft. Want onder al die verstandige argumenten en redenen, klinkt nog een heel ander stemmetje, die fluistert :”maar is het ook voor mij? Ikke???”, en daar wil God persoonlijk een antwoord op geven.
Geestelijk vader en moeders?
1 Tess.2:11 Jullie weten trouwens, hoe wij als een vader zijn eigen kinderen, u hoofd voor hoofd corrigeerden, aanmoedigden en betuigden te blijven wandelen, Gode waardig, die jullie roept tot zijn eigen Koninkrijk en heerlijkheid.
Paulus begreep iets van het hart van God de Vader. De Vader heeft zijn kinderen lief en niets anders dan lief. Hij wil dat ze sterk, weerbaar en zelfstandig worden; dat ze de geestelijke wereld begrijpen, goede morele keuzes kunnen maken.
Paulus, Timoteüs en Silas hebben niets voor zichzelf gevraagd (2:9). Ze hebben zelf in hun eigen onderhoud voorzien, want de kinderen zijn er niet om voor de ouders te zorgen, maar de ouders voor de kinderen. Dit was het gedrag van de 3 apostelen, “als” een vader. Er staat niet dat ze zich ook “vader/pappa” hebben laten noemen.
Daarmee in het achterhoofd houdend dat Jezus zelfs protesteerde om zich “rabbi” te laten noemen, is het maar de vraag of het wijs is dat we andere mensen, die onze natuurlijke ouders niet zijn, die tittel van geestelijk ouderschap toe moeten kennen?
De harten van reeds volwassen kinderen, met onvolmaakte ouders, kunnen smachten naar een liefdevolle vader of een moeder. Maar wanneer andere mensen daarin een tijdelijke rol mogen spelen blijven het verwijzers naar de “real-deal”: De volmaakte hemelse Vader-Moeder die wij in de hemel hebben.
Soms hebben we die verwijzers nodig, om ons te helpen te genezen of te leren hoe het Vaderschap van God eruit ziet. Verwijsouders helpen ons, onze geestelijke navelstreng te hechten in God de Vader, die volmaakt is en boven menselijke onvolmaaktheden en beperkingen uit stijgt.
De rol van een geestelijk vader of moeder is een zeer verantwoordelijke taak en naar mijn idee zouden ze, als verwijzer, die rol op deze manier kunnen invullen:
-Geestelijke ouders mogen nooit de plaats van God innemen, voor God beslissen of pretenderen als enige , op de juiste manier Gods stem te verstaan.
-Ze dienen te allen tijde hun kinderen met God in contact te brengen en ze te leren Gods stem te verstaan.
-Ze vergroten de mogelijkheid van keuzes die gemaakt kunnen worden; leren hun kinderen hoe ze kunnen kiezen; geven hun kinderen de vrijheid om te kiezen en zelfs foute keuzes te maken.
-Ze moedigen hun kinderen aan en staan met open armen klaar wanneer het niet goed is gegaan; ze leren hun kinderen verantwoordelijkheid te nemen voor hun fouten en de ontstane “rommel” op te ruimen.
Als geestelijk ouderschap niet dichter naar God brengt is het beter om deze plaats niet aan mensen toe te kennen, maar God te zoeken en je te enten in Hem.
Op de aarde zoals in de hemel
De discipelen vroegen “Heer leer ons bidden”, en Jezus gaf ons een gebed. Onderdeel daarvan zijn de woorden “Uw Koninkrijk kome, Uw wil geschieden, in de hemel alzo op aarde”.
Met andere woorden “Laat het op de aarde worden zoals het in de hemel is. Laat het Koninkrijk van God hier op aarde komen”.
Als ik daarover nadenk explodeert mijn hoofd van de mogelijkheden, van de gebeden die naar Gods wil zijn. Dan kunnen we bidden voor alles, alles, alles wat niet in overeenstemming is met de cultuur van het Koninkrijk. En we kunnen transformatie bidden, over alles naar de normen en waarden van onze hemelse Vader.
Geen ziekte meer, want die bestaan niet in het Koninkrijk Gods, ‘Heer laat Uw genezing geworden’ . In ons hemelse huis zijn geen afschuwelijke buren ruzies waar kinderen de dupe van zijn, ‘Heer doe Uw koninkrijk neerdalen in hun huis’. Geen winkelovervallen zullen er plaatsvinden, want de geesten van hebzucht, geweld, verslaving en egoïsme zijn verbroken in Jezus naam.
In het Koninkrijk Gods is er een eind aan het liegen, bijten, vervloeken, stroop om de mond smeren en alle wantrouwen. Zwijgen zal het in Jezus naam, ‘laat hun mond gevuld worden met zegeningen en waarheid, en hun hart gevuld met liefde’.
In het Koninkrijk van God zijn geen zorgorganisaties die de boel oplichten, topmannen die dealtjes in achterkamertjes sluiten, geen kernproeven en geen misdadiger blijft ongestraft; want dat zijn de normen en waarden van het Koninkrijk Gods.
Dat zijn gebeden waar God over wil horen van de kinderen van het licht. Laat het onze levensstijl zijn om Goddelijke transformatie uit te spreken. Dan zullen we een zoutend zout en een lichtend licht zijn in deze wereld, die zucht en hunkert naar het openbaar worden van de kinderen Gods. Omdat God goed is.
En Heer transformeer als 1ste ons hart, zodat bidden naar Uw normen en waarden voor ons zo normaal wordt als ademhalen. Dat bidden niet iets is wat we doen, maar iets wat we zijn als kinderen van het licht.
Bidt voor ons land.
Ik heb me nooit zo bezig gehouden met gebed voor een land. Het zei me nooit zoveel, een land dat leek me zo’n groot ding waar je je als individu klein en machteloos tegenover voelt; als 1 klein stemmetje, tegenover een overstelpende massa. Maar als je de grootheid en de macht van God begint te beseffen en Zijn werk in mensen, wordt het begrijpelijker wat dat betekend op een groter niveau, als dit gebeurd in een heel land.
Een paar weken terug deed God me de belofte dat Hij me zou leren hoe ik voor landen kan bidden. Hierdoor dook ik mijn Bijbel in en kwam tot de ontdekking dat God eigenlijk heel veel over ‘naties’ zegt. Ik las er alleen overheen doordat onze vertaling spreekt van ‘volk’, waar de grondvertaling het vaak over een natie heeft, (en een ander woord voor ‘volkeren’ gebruikt). In de onderstaande teksten, waarin ik iets laat zien van Gods werk in een natie ben ik daarom van de grondvertaling uitgegaan.
Tot besluit wil ik eindigen met een prachtig gebed wat je voor ons land zou kunnen gebruiken, uit de New Jerusalem Bible vertaling.
Ps.33:12 Gelukkig is de natie, welks God de Here is; het volk, die Hij zich ten erfdeel koos. Door het 2de deel van de zin, zijn we geneigd om hier specifiek aan Israël te denken, maar het is groter als dat. Een natie/volk bestaat uit mensen. Mensen die allemaal door God zijn uitverkoren, gekocht en betaald met Zijn bloed.
Ps.22:28 Alle einden der aarde zullen het gedenken en zich tot de Here bekeren, alle geslachten der volken zullen zich buigen voor Zijn aangezicht.
Wanneer er in een land veel mensen zijn die God groot maken en Hem aanbidden, dan mag dit land zich gelukkig prijzen. Bij individuen verandert het ‘klimaat’ van hun leven, hun handel, wandel en hun keuzes; zo verandert dit ook voor een natie wanneer die God gaat najagen. De liefde en barmhartigheid in zo’n land neemt toe.
Zoals mensen worden getransformeerd naar Zijn beeld en gelijkenis, zo kan Hij een hele natie kenmerken met de eigenschappen van Zijn karakter. Ex.34:6 “barmhartig, genadig, lankmoedig, groot van goedertierenheid en trouw”. De vrede breidt zich uit en dit gebeurd los van wie de politieke beslissingen neemt, want 1 bestuurder kan een besluit nemen, maar een volk is bepalend voor de uitvoering van het besluit. Het volk bepaald de ‘temperatuur’, of ze ergens enthousiast voor zijn en met welke kracht ze ergens voor staan.
Ps.33:10 de Here verbreekt de raad van de natie, ineffectief maakt Hij de gedachten van een volk; de raad van God houdt eeuwig stand. Wat uit God geboren is overwint de wereld!
Ps.67 May God show kindness and bless us and make His face shine upon us (in the Netherlands).
Then the earth will acknowledge your ways, and alle the nations your power to save.
Let the nations (Netherland) praise you God,
let alle the nations praise you.
Let the nations (..) rejoice and sing for joy,
for you judge the world with justice
You judge the peoples with fairness,
You guide the nations(..) on earth.
Let the nations praise you God,
Let alle the nations praise you.
The earth has yielded its produce;
God, our God has blessed us(..).
May God continue to bless us,
and be revered by the whole wide world.
In het centrum van Zijn liefde.
We hebben een goede, liefdevolle volmaakte Pappa. Dat weten we met ons hoofd, maar het is soms lastiger om je te realiseren wat dat emotioneel voor ons betekend. Wat betekend dat voor onze denkwereld en de onderbewuste aannames waar we mee leven?
Ik werd hierbij bepaald doordat ik het laatst ergens moeilijk mee had. Ik worstelde, het schuurde emotioneel, het deed pijn, maar kon ik niet precies ontdekken waarom, totdat de Heilige Geest met zijn licht erop scheen.
In het verleden heb ik een lange periode geleefd met te korten. Bepaalde zorg en aandacht die eigenlijk normaal zou moeten zijn, was niet aanwezig. In mijn gevecht om te leven met die voortdurende te korten, heeft de boze ingeprent: ‘je hebt het niet en het gaat ook nooit gebeuren ook; anderen krijgen dat, maar jij zal datgene waar je naar hunkert nooit krijgen’. En ziende op mijn omstandigheden en menselijk onvermogen leek dat een onweerlegbare waarheid. Dat is wat de boze doet, hij brengt je in een emotioneel klimaat wat zegt: “slikken of stikken; my way or the highway”. Hij doet je zien op omstandigheden en op mensen, gebruikt ze als een mes om nog dieper in de wond te snijden.
Die leugen schiet wortel en zonder dat je het zelf in de gaten hebt en veel later, wanneer de situatie totaal verandert is, positioneerde ik me, onbewust, langs de zijlijn. Gepositioneerd naar de leugen die was geplant : “uitgesloten, niet voor jou, altijd voor anderen; jij mag anderen aanmoedigen en blij voor hun zijn…..”. Die positionering is bepalend voor wat er in de praktijk gebeurd, anderen staat vooraan en zo is de cirkel rond, de leugen wordt door de praktijk bevestigt. Naar uw geloof zal het geschieden, Matt.9:29, heet dat geloof ik.
Totdat een ander geloof sterker wordt, namelijk: Wij hebben een goede Pappa!
Hij sluit geen kinderen uit! Al Zijn kinderen zijn in het centrum van Zijn liefde.
Toen Jezus bad “al het mijne is het Uwe en het Uwe is het Mijne”, had Hij het over alle kinderen Gods die door Hem zijn aangenomen (Joh.17:9-10) en in Hem geborgen zijn. In Hem gepositioneerd aan de rechterhand van de Vader, in het Koninkrijk Gods. We zijn van geen enkel goede gave van God uitgesloten.
Gebed: Heer vergeef me dat ik de leugen van “uitgesloten zijn” heb geloofd. Ik doe de leugen weg; wilt U mijn denken en mijn emoties schoonwassen en vernieuwen naar Uw waarheid, in Jezus naam. Maak mij moedig om mijzelf te positioneren naar die waarheid en vul me met vrijmoedigheid.
5 grote sjokkende olifanten.
In mijn werk met ernstig meervoudig gehandicapten moeten begeleiders er voortdurend rekening mee houden dat de informatie verwerking bij onze bewoners zeer vertraagt verloopt. Het overkomt ze dat wij ze een jas aantrekken om naar buiten te gaan en wanneer wij al buiten met ze lopen, begint het pas tot ze door te dringen dat er een verandering heeft plaatsgevonden. Als geheugensteuntje voor onszelf om dit beter te begrijpen visualiseren we 5 olifanten die sjokkend ons pad kruisen. Dat is ongeveer de tijd die sommige bewoners nodig hebben om zo’n verandering te begrijpen. Dat is heftig, denk je nu misschien, maar wanneer ik kijk naar mijn geestelijke leerproces, vraag ik mezelf af of wij het nu zoveel beter doen.
Soms kan je van buitenaf in iemand zijn geestelijke leerproces meekijken. Als buitenstaander is het eenvoudig om te zien welk gedrag die persoon mag gaan loslaten en welke richting hij zich meer mag gaan ontwikkelen. En dan duurt dat maanden, soms zelfs jaren, en ik heb niet de illusie dat ik het er nou zoveel beter vanaf breng. Er gaan niet eens 5 sjokkende olifanten voorbij, maar 5 slakken die zijn overleden voordat ze zijn overgestoken!
Heb je ook wel eens het gevoel, dat je denkt: hoe lang duurt het eigenlijk voordat het kwartje valt? Voordat ik precies snap waar God met mij naar toe wil, wat Hij voor ogen heeft, ik mijn les geleerd heb en door mag naar “het volgende level”?
Gelukkig kijk God niet zo naar ons proces. In God wereld bestaat namelijk geen tijd. Hij kijkt niet op de klok en telt niet in jaren. Hij maakt geen vergelijking met olifanten, slakken of welk ander levend individu ook (en zeker niet met andere mensen). Hij zit niet zijn ongeduld te verbijten en heeft nooit de impuls om ons een schop onder ons kont te geven. Hij is immers geen mens.
Al wat van belang is, is onze aandacht voor Zijn leiding, luisteren naar Zijn stem en onze bereidheid om Hem te volgen. Zolang we Zijn hand vasthouden maakt het niet uit of we “geestelijk kilometers maken” of naar ons idee geen millimeter vooruit komen. Zolang we vasthouden zijn we precies op de juiste plaats.
Bidden als een bedelaar of een brutaaltje?
“Mamma mag ik een lolly?, “vraagt mijn kleindochter aan haar moeder.
“Nee”, zegt mijn dochter :”Je hebt vanmiddag al een lolly gehad”.
“Mag ik dan een appel?”.
“Ja, die mag je wel pakken”.
Op het moment dat mijn kleindochter haar vragen stelt weet ze dat beide dingen in huis zijn. Ze vraagt niet iets dat er niet is, ze vraagt alleen of ze het NU mag. Die lolly’s zijn uiteindelijk allemaal voor haar want haar zusje is er nog te klein voor.
s’Avonds zit ik te kijken naar een rapportage over kids in de sloppenwijk in Colombia. Ze bedelen, sommige lusteloos, andere snel en agressief, maar allen aanhoudend, zonder te stoppen. Ze hebben niets, dus hun vragen heeft een ander karakter als de manier van vragen van mijn kleindochter.
Hier moest ik aan denken toen ik luisterde naar de gebeden van een aantal mensen.
Sommige zijn van mening dat je aanhoudend met smeken moet bidden, terwijl anderen menen dat we voor dingen moeten danken omdat we het al hebben.
Een bede als “Heer bescherm die persoon in die situatie”, moet in hun optiek zijn “dank U wel dat U onze Beschermer en Bewaarder bent” zoals in Ps.121 staat, God doet het al. De achterliggende gedachte is dat wij geen bedelaars zijn, in Jezus Christus zijn wij rijk.
Beide visies zijn Bijbels te onderbouwen.
Beide zijn waar en beide visies zijn te weerleggen.
Aanhoudend op de deur kloppen vanuit radeloosheid en angst dat het helemaal mis gaat en de problemen niet zullen worden opgelost, weerspiegeld een gebrek aan kennis van de grootheid van God en onwetendheid van onze identiteit. Ja, we hebben noden, maar we zijn niet radeloos, zoals Paulus dat zegt in 2 Cor.4:8. Soms ervaren we druk, maar we zitten niet in het nauw. God is groot en goed, en zeer bij machte om in elke nood te voorzien.
Aan de andere kant had ik er zeer van op gekeken, wanneer mijn kleindochter een lolly had gepakt met de woorden :”Dank je wel mamma dat je altijd lolly’s voor me hebt…”, en er simpelweg 1 neemt. Ook in die situatie is er spraken van een gebrek aan kennis wie God is; groot en ontzagwekkend, een heilig Koning, majesteit. En wij zijn zonen en dochter van de Koning, bekleed met waardigheid, vrede, zachtmoedigheid en geduld.
Gebed: Heilige Geest van God U kent ons hart, doorzoekt en proeft het. U weet uit welke geest mijn gebeden zijn. Wilt U mij vullen met rechte kennis wie de Vader en wie ik ben als kind van de allerhoogste Koning.
De cultuur van het Koninkrijk in het huwelijk

De geest van de wereld is anders als die van het koninkrijk Gods. Er is daardoor ook een groot verschil tussen huwelijken die worden gesloten in de geest van de wereld of huwelijken met de cultuur van het koninkrijk Gods.
De geest van de wereld is gericht op eigen behoeften. Een huwelijk wat in die geest wordt, gesloten gaat er overwegend vanuit dat de partner hun blij en gelukkig moet maken. Het centrum van dat huwelijk bestaat uit de emoties die de ander bij hen oproept en hoe bevredigend dat aansluit bij hun eigen behoeften. Waar de ander niet in die behoefte kan voorzien wenst men een zo groot mogelijke vrijheid om via een andere weg in eigen behoefte te voorzien. Maar het hoofddoel is voornamelijk om het samen gezellig te hebben.
De cultuur van het Koninkrijk is gericht op God; zoek 1st Zijn koninkrijk en al het andere zal je geschonken worden. Twee mensen die samen het gemeenschappelijke doel hebben het koninkrijk Gods te bouwen, God groot te maken in en door middel van de relatie die ze met elkaar hebben. Dan is de basis en het doel van de relatie, een heel hoger doel als emoties die komen en gaan. Daarbij gaan beide partners er vanuit dat God in hun behoefte zal voorzien, het gezamenlijke doel is het bouwen van Gods Koninkrijk en elkaar liefhebben de wijze waarop dit wordt uitgevoerd.
Laat die goal even tot je doordringen. Dezelfde doelen die je in je persoonlijk leven hoog acht; om een lichtend licht en een zoutend zout te zijn in de wereld; te leven met een eeuwigheidsperspectief voor ogen, als bindend doel voor hen die samen tot 1 vlees zijn.
Nu zijn de kinderen Gods helaas vaak onder invloed van de wereld. Ook daar worden huwelijken gesloten die gericht zijn op eigen behoeften.
Uitspraken als “Ik heb geen zin om die ander daarmee te helpen. Laat ie ook maar eens aan mij denken. Ik moet altijd maar klaar staan. Die ander doet nooit wat”, zijn daar symptomen van. “Behoefte uitspraken’ brengen aan het licht dat de gezamenlijke goal verschoven is, van het gezamenlijke doel “God najagen’, naar eigen behoeften, en dat in die behoefte vervulling een onbalans is ontstaan.
De vraag die je daarbij kan stellen is: heeft God deze huwelijken bij elkaar gebracht of hebben man en vrouw zelf een eigen keuze gemaakt tot dit huwelijk?
Ik denk dat een aantal mensen zal concluderen dat God niet heeft gesproken, maar dat het hun eigen wil was om die relatie aan te gaan. Dat God hun vrije keuze heeft gerespecteerd en heeft gezegend. Hoe dan verder?
Ik denk dat het antwoord ligt in de mate waarin beide partners zich bekeren van de geest van de wereld en zich gaan richten op de cultuur van het Koninkrijk van God.
Daarbij kan het zo ver komen dat 1 van de partners (of beide) zich niet bekeren van hun behoefte-gerichte keuzen en gedrag.
Dit leidt tot een nieuw beslispunt. Wat (even heel zwart-wit gesteld om iets duidelijk te maken) kan leiden tot de volgende diagnose: a. Dit huwelijk is “waardeloos” voor het koninkrijk van God maar beide partners kiezen ervoor de beloftes die ze hebben gedaan, na te komen. B. Het huwelijk is “waardeloos” voor het Koninkrijk van God en men is niet in staat om de beloftes die zijn gedaan, na te komen.
En misschien is het een vreemde gedachte van mij, maar kan het dan zo zijn dat je voor God beleid dat je een zelfzuchtige keuze hebt gemaakt, dat je hebt gezondigd; de verkeerde dingen hebt nagestreefd en dat je je nu bekeerd van je zelfzuchtige keuze en de dingen die je hebt na gejaagd. Dat je vergeving vraagt voor de ondoordachte beloften. En dat je nu stopt met zondigen.
Dat je terug keert naar het punt waar het verkeerd gegaan is? En jezelf aan Gods liefdevolle handen terug geeft?
“Zij werd hem tot vrouw gegeven”.
Ik wil met jullie iets delen wat mij de afgelopen tijd heeft bezig gehouden. Namelijk hetgeen de Bijbel zegt over het huwelijk en ik kwam tot een paar prikkelende gedachten die mij best wel een beetje geschud hebben.
Ik ben in het O.T begonnen.
In de Hebreeuwse grondtaal geen woord voor “huwelijk”, er is sprake van een uitdrukking. Op elke plaats waar onze vertalingen spreken over “huwen, huwelijk”, wat in onze cultuur de titel is van een exclusieve relatie tussen man en vrouw, staat in de grondtaal het woord נָתַן- Nathan, wat betekend “geven”. “Zij werd hem tot vrouw gegeven”, is de standaard uitdrukking in het O.T wanneer we het hebben over huwelijk. Dat woord “nathan-geven” is een heel veel voorkomend woord, wat niet alleen wordt gebruikt met betrekking tot een huwelijk. Slechts de exclusieve frase “Zij werd hem tot vrouw gegeven”, duidt aan dat het om een exclusieve man-vrouw relatie gaat.
Pas in het N.T in het Grieks, waar wordt gesproken van “trouwen”- γαμέω gameo. Dit spreekt van elkaar beloven trouw te zullen zijn aan de exclusieve relatie die men met elkaar is aangegaan.
Het is niet ondenkbaar dat er gedurende de oud oudtestamentische periode, geen sprake is geweest van zoiets als een bruiloft of huwelijk, zoals wij dat kennen. Zeker in het begin werden er geen formulieren ondertekend of speciale beloftes gedaan. Lees daarbij in Genesis en de verhalen van de aartsvaders maar eens door.
Die andere manier van huwelijksvoltrekking (zij werd hem tot vrouw gegeven) maakt verklaarbaar hoe het mogelijk is dat Jakob de ‘verkeerde’ vrouw kon trouwen. In Gen.29 staat dat Laban de mannen bij elkaar riep, ze hielden een maaltijd en aan het einde van de avond werd Lea naar Jakobs tent gebracht. Gedurende de gehele “huwelijks sluiting” of beter gezegd, de afspraak van de mannen onder elkaar, kreeg hij de vrouw die hij trouwde niet eens te zien. Ze zat gewoon in zijn tent te wachten en in een donkere tent had hij gemeenschap met haar.
Het oude testament gooit het idee hoe God het huwelijk heeft ingesteld behoorlijk door elkaar.
Adam kreeg Eva van God, maar hij moest daarvoor niet 1st van alles beloven, een papier onderteken of “een exclusief verbond” met Eva aangaan, voordat ze gemeenschap met elkaar hadden.
In het O.T werd (soms met en soms zonder) wederzijdse goedkeuring, de vrouw aan de man gegeven en vanaf dat moment was er sprake van een exclusieve relatie die gerespecteerd werd door de omgeving.
In het O.T bestaat er ook geen woord voor “echtbreken”, zoals dat b.v in Hosea 4:2 wordt vertaald in het Nederlands. “Hoort het woord des Heren, gij Israëlieten, want de Here heeft een rechtsgeding met de bewoners van het land. Vloeken, liegen, moorden, stelen en echtbreken!”, Het Hebreeuwse woord “echtbreken” betekend: “overspel plegen”.
Dit “echtbreken/ overspel plegen”, wordt aangehaald in de relatie tussen God en Zijn volk. In de zin van: ‘niet trouw zijn aan het verbond wat God met Zijn volk gesloten heeft’’, –doorgaans door vreemde goden na te lopen. De opsommingen (Hos.4:2) waarin dit woord “נָאַף-naaph” onder andere voorkomt is: ”het overtreden van de wet, vloeken, liegen, stelen, het niet onderhouden van feesten en inzettingen, God niet op de 1ste plaats zetten, overspel plegen en andere goden aanhangen”. Al deze zaken noemt God zonde en ‘een niet trouw zijn aan het verbond’.
Dit legt de standaard voor de exclusieve relatie tussen God en Zijn volk hoog. “Het nalopen van andere goden” of in een huwelijkse context “andere mannen of vrouwen”, is daarmee niet de enigste reden voor een rechtsgeding, maar 1 van de vele redenen, voor God tot een rechtsgeding.
In het O.T de exclusieve relatie tussen man en vrouw, vaak gebruikt als voorbeeld voor de exclusieve relatie tussen God en Zijn volk. Maar er zijn er paar verschillen.
God heeft zich middels een verbond aan Zijn volk verbonden. Het is Zijn exclusieve belofte aan Zijn volk, die Hij éénzijdig aangaat en waar de mens ‘ja’ op kan zeggen.
Hij heeft nergens gezegd dat de mens exclusieve relaties die ze met elkaar aangaan, moeten sluiten als ‘een verbond‘. Het is geen voorschrift, het mag. (In de vorige stukken hebben we gekeken naar betekenissen wat een verbond zo al kan inhouden). Maar wanneer de mens beloftes doet of een verbond aangaat, zal God hem aan zijn beloftes houden. “Laat ons JA een JA zijn, en ons NEE een NEE zijn”. Het O.T zegt ons daarom dat we voorzichtig moeten zijn met de dingen die we beloven. De mens is immers niet zo hesed- verbondstrouw (ex.34:6-7)
Dit leidt mij tot uitdagende vragen, waar ik het antwoord niet op ga geven:
Is het huwelijk, zoals wij dat kennen, gekleurd door culturele aspecten? In aanmerking genomen dat het niet van de beginnen op deze wijze is vorm gegeven?
Zou het kunnen dat de mens zichzelf onmogelijk zware lasten oplegt door het huwelijk een verbond te noemen?
En, is het wel terecht dat wij overspel als enige legitieme reden voor echtscheiding aanvoeren?
Ik ben me ervan bewust dat dit geen eenvoudige vragen zijn, maar in het licht van de vele relationele problemen waar ook christenen mee worstelen, wel hele belangrijke vragen. Want op basis van deze vertaalde woorden hebben wij onze huidige theologie over het huwelijk gebouwd. Wat nu, als we op basis van vertaling en traditie scheve interpretaties hebben gemaakt?